AB ekonomisi gelişiyor mu?

Avrupa Komisyonu Mali İşlerden Sorumlu Üyesi Pierre Moscovic ile Avrupa ekonomisinin büyüme hızına dair tüm detayları konuştuk. Ardından kameralarımızı Polonya’ya çevirerek sektörün geleceğe dair işaretlerine bakacağız. Daha sonra Avrupa ihracat şampiyonu Almanya’ya dönüp piyasadaki olası riskleri tartışacağız.

Büyüme göstergelerinden biri de istihdam oranı… Bu rakamlar Avrupa’da yüzde 9,5, Avro Bölgesi’nde ise yüzde 11… İşsizlik oranı en düşük Slovakya’da. İspanya ve İrlanda da onu takip etti. İşsizlik oranı yalnızca dört ülkede arttı. Şimdi diğer büyüme göstergelerine hızlıca göz atalım.

Sanki garajlardan emekli olan yarış arabaları pistlere geri dönmüş gibi…

Büyüme sinyalleri gelmeye başladı…

Yarışın ilk turlarında olduğu gibi yarışmacılar dikkat, strateji ve bazı zorluklar nedeniyle farklı hızlarda ilerliyor.

Euro Bölgesi’nde gayri safi milli hasıla geçen yıla göre arttı. Bu rakam yalnızca Fransa’da sabit kaldı.

En hızlı büyüyen ülkeler Letonya, Malta, Çek Cumhuriyeti ve İspanya oldu.

Yarış arabalarının ne kadar iyi çalıştığının bir diğer göstergesi de mükemmel performanslarıdır…

Aile masrafları artar.
İhracat artıyor.
İthalat verileri de yeniden arttı.

Yarışın bitmesine daha gidilecek uzun bir yol var. Araçlar yavaş hareket etse de gidiş sorunsuzdu.

Bir diğer gösterge ise sektörün durumu… Sektör üretim endeksi verileri bize gelişme hızını gösteriyor, ekonomi ve farklı sektörlerde yaratılan katma değer miktarı hakkında bilgi veriyor. Bu veriler yaşam belirtileri gösteriyor ve şu anda yavaş yavaş iyileşiyor.

Şimdi bu gelişmelere bakmak için Polonya’ya gidelim.

Avrupa ihracatının %80’ini oluşturan sanayi ürünlerinin üretimi kıta ekonomisinin omurgasını oluşturmaktadır. Gelişmekte olan Polonya ekonomisinin gayri safi yurt içi hasılası %3 arttı. Sanayi üretim rakamlarının 2015 yılında %5,5 oranında artması bekleniyor. Şimdi Avrupa’da şehir içi otobüs üretiminde lider olan Polonya’nın en önemli firmalarından birini ziyaret ediyoruz.

Solaris Firması CEO’su Dariusz Michalak: ”Rakamlara baktığımızda son yıllarda satışlarımızda çok büyük bir düşüş yaşanmadı. Bunun sebebi ise ürünlerimizi Avrupa başta olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde satabiliyor olmamızdır. “Satışların azaldığı pazarlarda farklı ürünler arayan müşterilere odaklanıyoruz.”

Solaris gibi şirketler Avrupa ekonomisi için çok önemli. Otomotiv endüstrisi Avrupa’da 12 milyon kişiyi istihdam etmekte ve Avrupa Birliği’nin gayri safi milli hasılasının %4’ünü temsil etmektedir.

“Sanayi üretiminin gelişmesi Avrupa’da ekonomik büyümeye işaret ediyor. Ancak bu büyüme oranı ülkeden ülkeye farklılık gösteriyor.”

Fransa, Hollanda ve Estonya gibi ülkeler sanayi üretiminde negatif değerler gösterdi. Polonya ve Çek Cumhuriyeti gibi büyüyen Avrupa pazarlarında büyük bir iyileşme gözlendi.

Avrupa Birliği’ne üye 28 ülkede büyüme oranları nasıl ilerliyor? Kent ziyaretimize başlamadan önce bu soruyu Poznan Üniversitesi İktisat ve İşletme Fakültesi’nden Profesör Tadeusz Kowalski’ye sorduk.

Tadeusz Kowalski, Poznan Üniversitesi, Profesör: “Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Polonya gibi ülkelerin ekonomisi Batı Avrupa ülkeleri kadar gelişmiş değil. Bu ülkelerde büyüme oranı yüksek ama gerçekçi olmamız gerekiyor. “Gelişmiş Avrupa ülkelerinin kişi başına düşen gelir seviyelerine ulaşabilmemiz için üretim açısından 20 yıla ihtiyacımız olacağını düşünüyorum.”

Avro Bölgesi ülkelerinin yaklaşık yarısının ekonomisi hâlâ durgun. Sektörden sektöre farklılık gösterse de Orta Avrupa’daki her pazar genişleme sürecinde…

http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Industrial_prodüksiyon_

http://ec.europa.eu/economy_finance/publications/european_economy/2015/pdf/ee1_en.pdf

http://ec.europa.eu/economy_finance/graphs/2015-02-04_forecast_winter_2015_en.htm

euronews: Avrupa Mali İşlerden Sorumlu Komisyon Üyesi Pierre Moscoviç artık aramızda… Ekonomik gelişme Avrupa’nın farklı yerlerinde farklılık gösteriyor. Avrupa’da gerçek anlamda çok yönlü kalkınmanın mümkün olduğuna inanıyor musunuz?

Pierre Moscovici, Alman Merkez Bankası ve Avrupa Ekonomik Komiseri: ”HAYIR. Avrupa şu anda yaralarını yalıyor. “Ekonomik gelişme kaplumbağa hızıyla ilerliyor… Avro Bölgesi ile Birliğe üye diğer ülkeler arasında da bir eşitsizlik var.”
euronews: “Neden bir fark olduğunu düşünüyorsun?”

Pietro Moscovici: ”Çünkü Euro Bölgesi, kuralların daha katı olması nedeniyle krize daha fazla uyum sağlamak zorunda kaldı. Şimdi elde ettiğimiz ekonomik büyüme oranlarını karşılaştıralım. Şimdi Kasım ayında daha fazla veri gelecek. Fark %0,2 veya %0,3’tür. “Bu oran önceki yıllara göre iki kat arttı”

euronews: ”Avro Bölgesi’nde ekonomik büyümeye yönelik birçok girişim var. “Avrupa Merkez Bankası’nın parasal genişleme politikası bunlardan sadece biri… Bu politikadan vazgeçilirse ne olur?”

Pietro Moscovici: ”Parasal genişleme gerekiyorsa uygulayacağız. Ekonomiye bu tür müdahalelerin yapılması sorun değil. Ancak parasal genişleme her şey değildir. Öncelikle her şeyi kapsayan bir düzenlemeye ihtiyacımız var. Mali düzenleme devam etmeli. Üstelik yatırımlar da önemli… Son olarak parasal genişleme politikası. Bu dört hedefe ulaşabilirsek büyümenin istikrarını garanti altına almış oluruz.”

euronews: ”İşler yolunda gitmezse B planımız var mı?”

Pietro Moscovici: ”Ben hiçbir zaman ‘Ya şöyle olursa?’ diyen insanlardan olmadım. Avrupa Merkez Bankası’nın uzun vadeli politikaları var. Ekonomi iyiye gidiyor diye reformları azaltmamıza gerek yok. Bu aynı zamanda işgücü piyasası ve emeklilik konuları için de geçerlidir…”

euronews: ”Ekonomik gelişimi düşük olan ülkelerin iç pazarı tehdit ettiğini düşünüyor musunuz?”

Pietro Moscovici: ”Hayır… Şu ya da bu ülkenin adını veremem. Ancak daha fazlasını yapması gereken ülkeleri biliyoruz. Bunda hiç şüphe yok. Bazılarını tanıyorum.”

”İkinci önemli konu yatırımlardır. Avrupa’nın daha fazla yatırıma ihtiyacı var. 10 yıl içinde dünya ekonomileri arasında nasıl daha rekabetçi hale gelebiliriz? “Gelişmekte olan ekonomilere sahip Avrupa ülkeleri şu anda yatırım yapma konusunda zorluk yaşıyor veya yapamıyor olsa bile bu hedefe ulaşmalıyız.”

euronews: ”Şu anda Almanya’daki Guillaume Desjardins ile temasa geçiyoruz. Almanya, Avrupa’nın en büyük ihracatçısı ve kıta ekonomisinin lokomotifidir. “Pazar büyümesi gerçekten çok kırılgan. Diğer gelişmekte olan piyasalar gibi Çin ekonomisi de resesyon tehdidi altında.”

Rainer Hundsdorfer, makinelerinizi soğutan bileşenler geliştirme ve bunları dünya çapında pazarlama konusunda uzmandır. Şirketi kurduğunda yanında 35 kişi çalışıyordu. Şimdi bu rakam 12 bin civarında…

Alman ürünlerini dünyanın her yerine satıyor.

Rainer Hundsdorfer, Papa EBM: ”EBM Papst şirketi, ürünlerinin %75’ini Almanya dışına ihraç ediyor. İtalya ve Fransa hızla büyüyor. Almanya ve Kuzey Amerika ülkeleri de iyi performans gösterdi. Çin ekonomisi yavaşlıyor ancak büyüme devam ediyor. Ancak diğer Asya ülkeleri şu anda iyi durumda.”

Tüm bu ihraç malları Avrupa’da iş imkanı sunuyor.

Ancak Çin ekonomisi son zamanlarda yavaşladı. Şu anda bu ülkede tüketici talebinin azalmasından endişe ediliyor.

Bir diğer sorun ise Rusya ve Brezilya gibi petrol ihraç eden ülkelerin ekonomilerinin son 16 ayda %57 oranında düşen ham petrol fiyatlarından etkilenmesi.

Bu nedenle BRICS ülkeleri olarak adlandırılan Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’da çarklar yavaşlayabilir.

euronews: ”Çin, Rusya ve Brezilya, Avrupa’da üretilen malların yüzde 18’ini ithal ediyor. “BRICS ülkeleri bu malları almazsa Avrupa bu ürünleri kime satacak?”

Almanya Merkez Bankası şimdilik bu durumdan endişe duymuyor ve gelişmekte olan bu ülkelerdeki ekonomik sorunların Avrupa’nın toparlanma sürecini etkilemeyeceğine inanıyor.

Jens Ulbrich, Alman Merkez Bankası, ekonomist: ”İç piyasa koşullarına baktığımızda enerji maliyetlerimiz düşük, enflasyon ise sıfıra yakın. Bu durum tüketicilere teşvik karşılığında satın alma gücü yüksek maaşlar sağlıyor. İspanya, Portekiz ve İrlanda gibi ülkelerde de çift haneli yatırım oranları görüyoruz. Bizimki gibi bazı sektörlerdeki şirketler Çin’deki yavaşlamadan daha fazla etkileniyor. Almanya’dan ihraç edilen malların %6’sı Çin’e gidiyor. Ancak otomotiv sektöründe bu oran yüzde 10… Firmalar başka dış pazarlara yönelmezse Çin’deki ekonomik yavaşlamadan daha fazla etkilenecekler.”

Bundesbank dersini iyi almış ve BRICS ülkeleri ekonomilerinde yavaşlama yaşanacağına inanıyor. Ancak bu durum yeni bir krize yol açmayacak.

Jens Ulbrich: ”Bu durum euro bölgesi ekonomisinin büyümesini yüzde 0,2 oranında azaltacak. Bu rakam çok yüksek değil. “Gerçekten tehlikeli olan piyasa belirsizliği ve finansal piyasaların oynaklığıdır.”

Rainer Hundsdorfer, Papa EBM: ”Yani bu şu anlama geliyor; Gözlerimizi açık tutmamız ve yeni pazarlar aramamız gerekiyor.”

Sonuç olarak Bundesbank, risk artsa bile Çin’in önemli bir pazar ortağı olmaya devam edeceğine inanıyor.

https://www.bundesbank.de/Navigation/EN/Home/home_node.html

http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/mobile/index.php#Page?title=Extra-EU%20trade%20in%20goods&lg=en

http://www.imf.org/external/pubs/cat/longres.aspx?sk=43229.0

euronews: ”Çin ekonomisindeki yavaşlamadan endişe duyuyor musunuz?”

Pietro Moscovici: ”Çin’in şu anda bir geçiş sürecinde olduğunu düşünüyorum… 2015 verilerine bir etkisi yok ama 2016’da Çin ekonomisinin yavaşlamasını konuşacağız ama çok büyük bir risk yok. Dünya piyasalarının Çin’i takip etmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu ülkenin bazı yapısal reformlara ihtiyacı var. Daha iyi iletişim kurmalılar. Ancak bunun genel olarak Avrupa ekonomisini etkileyeceğini düşünmüyorum.”

euronews: ”Peki Rusya’yla ilişkiler ne olacak?” Daha iyi olacağını mı düşünüyorsun?”

Pietro Moscovici: ”Rusya derin bir durgunluk dönemine giriyor ve yapısal reformlara ihtiyacı var. Bu değişiklikleri yapmak Rusya’ya düşüyor… Ekonomileri güçlü… Elbette bu ülkede kalkınma görmek isterim. Ancak bunun Avrupa için küçük bir risk teşkil ettiğini düşünüyorum.”

”Sorunlarımız her şeyden önce iç… Avrupa’nın sorunu, daha güçlü bir ekonomiyi sağlayacak dinamikleri geliştirmektir. Asıl mesele önümüzdeki 10 yılın büyüme hızı… Bu dönemde bu faktörleri yılda yüzde 1 oranında değiştirmemiz gerekiyor. Peki yeterli mi? Hayır bence bu yeterli değil. Daha fazla ticarete, özellikle de serbest ticarete sahip olmalıyız. Ancak mevzuatın iyi ayarlanması gerekiyor.”

”Reel ekonomiyle hiçbir ilgisi olmayan sorunlardan korkuyorum. Artık pek çok Avrupalı, konu ırkçılık ve yabancı düşmanlığı olduğunda Avrupa’nın çözüm değil, sorun olduğunu düşünüyor. “Avrupa’nın çözümün bir parçası olmasını istiyorum.”